VBO: "Niet alle werklozen 10 euro meer geven"

Werkgeversorganisatie VBO roept de federale regering om zo snel mogelijk de 28 maatregelen uit haar jobdeal "tot in de puntjes" uit te werken. Deze zomer besliste de regering bijvoorbeeld om de werkloosheidsuitkeringen de eerste 6 maanden te verhogen en nadien sneller te doen dalen. Al is het, zoals bij veel maatregelen, nog wachten op de concrete uitwerking: door de regering, of in overleg met de sociale partners. Helemaal gerust dat alles rond geraakt voor de verkiezingen in mei, is VBO-topman Pieter Timmermans nog niet. "Maar voor sociale partners is het belangrijk om nu akkoorden te sluiten."

Een niet mis te verstane oproep, ook naar de vakbonden: "Als ik enerzijds de topman van het ABVV hoor pleiten voor een algemene staking, en anderzijds in jullie krant lees dat Miranda Ulens (de Vlaamse nummer 2) met de werkgevers wil overleggen, dan vraag ik mij af: wat is het nu? Ik wil niet in een onderhandeling stappen met een partner die op 2 benen hinkt. Sociaal overleg ja, maar aan sociaal verzet doe ik niet mee."

Los van de arbeidsdeal is er nog wel wat werk voor de boeg. Momenteel onderhandelen de sociale partners "zeer moeizaam" over een advies rond de zware beroepen in de privésector en straks moet er ook een nieuw interprofessioneel akkoord (IPA) gesloten worden voor de komende 2 jaar. Cruciale vraag daar: is er ruimte voor loonsverhogingen? Timmermans spreekt zich er nog niet over uit, "maar ik zal niet toestaan dat de loonkostenhandicap opnieuw toeneemt".

Het VBO reageert ook positief op de oproep van minister van Maatschappelijke Integratie Denis Ducarme (MR) om de laagste werkloosheidsuitkeringen te verhogen met geld uit de welvaartsenveloppe. Dat is een bedrag van 300 miljoen euro dat de sociale partners om de 2 jaar mogen gebruiken om bepaalde uitkeringen (pensioenen, uitkeringen voor mensen met een handicap of beroepsziekte, tijdskrediet) te verhogen. "Wij willen dat geld zo efficiënt en nuttig mogelijk inzetten", aldus de VBO-baas. "Smeer het niet uit over alle uitkeringstrekkers. Liever 40 euro extra per maand voor specifieke gezinssituaties die de armoedetoets niet doorstaan, dan 10 euro voor alle werklozen. We moeten de middelen inzetten daar waar ze de grootste meerwaarde hebben voor het individu." Bij het vorige IPA werden daarom de werkloosheidsuitkeringen voor alleenstaande ouders met kinderen ten laste verhoogd. De redenering: zij kunnen pas solliciteren als ze extra kosten maken voor opvang voor de kinderen. Geef ze daar wat extra budget voor, en ze kunnen misschien gewoon weer aan het werk. "Vandaar onze vraag: zet die welvaartsenveloppe in zodanig dat die impact kan hebben. Met 10 euro extra ga je niemand uit de werkloosheid halen. Met 40 euro heb je al meer kans." 

Al mag het verschil tussen uitkering en werken ook weer niet te klein worden, waarschuwt Timmermans. "De voorbije jaren heeft men daar haasje-over gespeeld. Eerst heeft men met de taxshift de laagste lonen verhoogd, waardoor het verschil met een uitkering groter werd. Dan verhoogde men de werkloosheid, en werd het verschil weer kleiner. Ik zou eigenlijk liever eens een grondige discussie voeren over ons werkloosheidssysteem en de armoedegevallen."

Timmermans hoopt ook nieuwe afspraken te kunnen maken over het stakingsrecht. "Het zou goed zijn mochten de sociale partners het voortouw nemen in het afbakenen van het stakingsrecht, want dat is niet absoluut. De grijze zone moet uitgeklaard worden: wat kan niet, wat kan wel, wie zijn de verantwoordelijken als men buitensporige dingen doet. Ik ga nu niet zeggen dat een vakbondsvertegenwoordiger met al zijn hebben en houden aansprakelijk gesteld moet worden. Wij zijn ook geen onmensen, maar je moet wel een minimum aan verantwoordelijkheid inbouwen."

Daar nog een akkoord over sluiten zou in ieder geval baanbrekend zijn, benadrukt hij. "Een stakingswet kan ook voor mij, maar ik zou liever duidelijke afspraken maken. Op zich heeft het huidige herenakkoord, dat is opgesteld in 2002, in het begin wel goed gewerkt. Maar naarmate de tijd vorderde werd het minder en minder een referentiepunt. Daarom moet je het actualiseren en aanpassen aan de situatie." Of er ook sancties voorzien moeten worden, wil hij nog niet kwijt. "Dat is voor mij niet het belangrijkste."