Oekraïners die vanwege de oorlog in hun land naar Nederland komen krijgen een speciale status van de Europese Unie. Met die status kunnen zij langere tijd in Nederland verblijven.
Maar hoe zit het met de vergoeding van medische zorg aan vluchtelingen uit Oekraïne? Hebben zij bijvoorbeeld een zorgverzekering nodig?
We maken onderscheid tussen drie groepen:
1. Oekraïners met BSN (die in Nederland gaan werken)
Mensen uit Oekraïne hoeven in Nederland geen zorgverzekering af te sluiten. Ook niet als zij hier gaan werken. Dit was eerder wel verplicht.
Alle Oekraïners die in het bezit zijn van een Burgerservicenummer (BSN) vallen onder de Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO). Via deze regeling hebben vluchtelingen recht op een uitgebreid zorgpakket dat veel lijkt op de dekkingen in het basispakket.
Daarnaast bestaat er een beperkte vergoeding voor:
- Mondzorg bij acute pijnklachten
- Anticonceptie
- Abortuszorg
Voor de RMO hoeft geen zorgpremie of eigen risico te worden betaald.
Vluchtelingen die reeds een zorgverzekering hebben
Voor mensen uit Oekraïne die al een zorgverzekering hebben, geldt dat zorgverzekeraars de reeds afgesloten polissen stopzetten. Hierover ontvangen zij een brief.
Overigens krijgen ze wel de mogelijkheid om hun zorgverzekering te behouden, maar dan betalen zij wel zorgpremie en eigen risico voor hun basisverzekering. Wel komen ze, afhankelijk van hun inkomen, in aanmerking voor zorgtoeslag.
2. Oekraïners zonder BSN
Medische zorg aan vluchtelingen uit Oekraïne zonder BSN wordt volledig vergoed via de subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden. Er wordt geen bijdrage verwacht van de vluchteling zelf.
Veiligheidsregio’s hebben afgesproken om ten minste 50.000 vluchtelingen uit Oekraïne op te vangen. Zij mogen 90 dagen visumvrij reizen binnen de Europese Unie en hoeven geen asiel aan te vragen om in Nederland te blijven.
Voor de periode daarna komt een speciale regeling vanuit de EU waarin zij maximaal een jaar lang een beschermingsstatus krijgen die hen recht geeft op huisvesting, onderwijs, zorg en sociale zekerheid.
Heeft de patient wel een BSN?
Dan worden de zorgkosten vanaf 1 juli 2022 vergoed uit de RMO. De gegevens die nodig zijn, zijn vanaf 1 augustus terug te vinden in de verzekeringsgegevens. Zorgverleners declareren (met terugwerkende kracht) de zorgkosten vanaf die datum via hun reguliere declaratiesysteem.
Kijk voor meer informatie op de website van de RMO.
Heeft de patient geen BSN?
Dan kan het ziekenhuis of een andere zorgaanbieder die zorg verleent aan een Oekraïner subsidie aanvragen bij het CAK. Hiervoor moet eerst melding worden gedaan bij de GGD GHOR. Zorgverleners worden, als zij voldoen aan de voorwaarden, voor 100 procent gecompenseerd.
Volgens Zorgverzekeringslijn.nl wordt het op termijn mogelijk om deze declaraties via het reguliere declaratiesysteem te declareren bij het CAK. De administratieve lasten voor zorgverleners worden hierdoor lager. Voor het indienen van declaraties hoeft de zorgverlener geen melding meer te doen bij het meldpunt onverzekerden.
3. Oekraïners die in Nederland asiel aanvragen
Een groot deel van de vluchtelingen zal hier tijdelijk verblijven en weer (willen) terugkeren naar hun eigen land wanneer de oorlog voorbij is, afhankelijk van hoe de situatie in Oekraïne zich ontwikkelt.
Echter zullen er ook Oekraïners zijn die ervoor kiezen om een asielverzoek in te dienen, bijvoorbeeld als duidelijk wordt dat zij na de oorlog niet veilig kunnen terugkeren. Medische zorg voor asielzoekers wordt geregeld via de Regeling Medische Zorg Asielzoekers (RMA).
De vergoeding uit deze regeling komt grotendeels overeen met de Zorgverzekeringswet (Zvw) en Wet langdurige zorg (Wlz).
Een asielzoeker kan een Nederlandse zorgverzekering afsluiten zodra er een beslissing is over zijn verblijfsaanvraag. Is er een permanente verblijfsvergunning afgegeven? Dan moet de betreffende persoon binnen 4 maanden een Nederlandse zorgverzekering aanvragen.
Dit artikel is voor het eerst geplaatst op 10 maart 2022 en volledig bijgewerkt op 15 juli 2022.
