Zorginstituut: vergoed TIL-therapie voor mensen met uitgezaaid melanoom
TIL-therapie is net zo effectief als de standaardbehandeling en kan worden vergoed uit het basispakket. Dat is de conclusie in het standpunt dat Zorginstituut Nederland op 21 december 2022 heeft gepubliceerd. Hierdoor komt een geavanceerde en persoonlijke behandeling beschikbaar voor mensen met een bepaald type melanoom. Voor deze agressieve vorm van huidkanker is TIL-therapie een extra behandelmogelijkheid. De vergoeding gaat in op 15 januari 2023.
Kanker aanvallen met afweercellen van de patiënt
TIL-therapie is een nieuwe behandeling voor mensen met een uitgezaaid melanoom, die niet geopereerd kunnen worden en bij wie een eerdere behandeling met immunotherapie niet is aangeslagen. Een melanoom is een agressieve vorm van huidkanker waaraan per jaar ongeveer 800 mensen overlijden. TIL staat voor ‘tumorinfiltrerende lymfocyten’. T-lymfocyten zijn witte bloedcellen die belangrijk zijn voor de afweer, de zogenoemde T-cellen. Deze worden uit een uitzaaiing van een melanoompatiënt gehaald en in een laboratorium opgekweekt tot grote aantallen. Zo ontstaat een persoonlijk geneesmiddel met miljarden T-cellen die de kankercellen kunnen opruimen. Hierdoor kan de kanker afnemen of zelfs verdwijnen. De patiënt krijgt het geneesmiddel via een infuus toegediend, in combinatie met onder andere chemotherapie. De verwachting is dat 50 patiënten per jaar voor een TIL-behandeling in aanmerking komen.
TIL-therapie is net zo effectief als standaardbehandeling
Uit de resultaten van onderzoek naar de effectiviteit van TIL-therapie concludeert het Zorginstituut dat TIL-therapie bewezen effectieve zorg is en uit het basispakket vergoed kan worden. In het onderzoek is TIL-therapie vergeleken met de immunotherapie ipilimumab. Dat is een van de standaardbehandelingen voor patiënten met een uitgezaaid melanoom die niet geopereerd kunnen worden en bij wie een eerdere behandeling niet is aangeslagen. De effectiviteit van TIL-therapie is minstens net zo goed als die van ipilimumab. Beide behandelingen remmen de ziekte af. TIL-therapie heeft hierbij wel betere resultaten dan ipilimumab, maar ook meer ernstige bijwerkingen. Daarnaast is er volgens het Zorginstituut nog onvoldoende bewijs dat melanoompatiënten met TIL-therapie op termijn langer overleven dan met ipilimumab.
Voorwaardelijke toelatingen leiden tot meer bewezen effectieve zorg
Veelbelovende zorg waarvan de effectiviteit nog niet is bewezen, kan tijdelijk en onder voorwaarden worden toegelaten tot het basispakket. TIL-therapie is in 2015 op advies van het Zorginstituut tot het einde van 2022 toegelaten tot het pakket. De voorwaarde was dat in die periode de effectiviteit onderzocht moest worden. Voorwaardelijke toelatingen van veelbelovende behandelingen leveren een bijdrage aan passende zorg. Tijdens zo’n toelating is er voldoende tijd en geld om goed wetenschappelijk onderzoek te doen en aanvullend bewijs te verzamelen. Als dan blijkt dat een veelbelovende behandeling zoals TIL-therapie echt werkt en vergoed kan worden uit de basisverzekering, komt steeds meer goede zorg beschikbaar. Dat is belangrijk voor patiënten én voor de samenleving als geheel.
Vergoed vanaf 15 januari 2023
TIL-therapie is ontwikkeld door een aantal academische ziekenhuizen onder leiding van het Antoni van Leeuwenhoek (AVL). De behandeling heeft geen marktvergunning. Daardoor mogen patiënten met een uitgezaaid melanoom in Nederland alleen met TIL behandeld worden met een zogenoemde hospital exemption (ziekenhuisuitzondering) die de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft goedgekeurd. De IGJ heeft onlangs toestemming voor de behandeling verleend op voorwaarde dat het geneesmiddel in Nederland is geproduceerd door het AVL of door de Stichting Sanquin Bloedvoorziening. De uitzondering geldt vanaf 15 januari 2023 voor 1 jaar. Op dezelfde datum gaat ook de vergoeding van TIL-therapie in.
Over Zorginstituut Nederland
Iedereen die in Nederland woont of werkt, is verplicht om een zorgverzekering te hebben. Zorginstituut Nederland is een overheidsorganisatie met als belangrijkste taak het samenstellen van het basispakket van de zorgverzekering. Hierbij maken we ingewikkelde, maar noodzakelijke keuzes om ervoor te zorgen dat iedereen in Nederland goede zorg kan krijgen. Nu en in de toekomst.