Afspraken passende zorg bij totale borstreconstructie met eigen vetcellen
Voor vrouwen die een borst moeten laten verwijderen door borstkanker of ter preventie ervan, is een totale borstreconstructie met eigen vetcellen verzekerde zorg. Dit oordeelt Zorginstituut Nederland in het ‘Standpunt AFT na een totale borstverwijdering’. Het Zorginstituut verbindt aan de vergoeding van AFT meerdere voorwaarden waaraan zorgaanbieders moeten voldoen om de ingreep te mogen aanbieden en verrichten.
AFT of autologe vettransplantatie met externe weefselexpansie, zoals deze operatietechniek in medische termen heet, is volgens Zorginstituut Nederland effectieve zorg. Bovendien worden er minder bijwerkingen en meer patiënttevredenheid geregistreerd in vergelijking met de standaardborstreconstructie met siliconen implantaten. Het Zorginstituut schat dat jaarlijks tussen de 600 en 900 vrouwen die door borstkanker of uit preventie hun borsten hebben laten verwijderen, voor de ingreep in aanmerking komen.
Niet iedere vrouw zal kiezen voor AFT
AFT met externe weefselexpansie is een operatietechniek waarbij de huid op de plek van de borst eerst wordt opgerekt met behulp van een speciale beha (expander) met een vacuümpomp, die minimaal 10 uur per dag moet worden gedragen. Wanneer de huid voldoende is opgerekt wordt met vetcellen uit het eigen lichaam tijdens meerdere operatiesessies (gemiddeld 3 tot 4) een nieuwe borst opgebouwd. Omdat het dagelijks dragen van de expander behoorlijk wat discipline vergt en er ook meerdere operaties nodig zijn om de nieuwe borst of borsten met vetcellen op te bouwen, zal AFT niet de keuze zijn van iedere vrouw die ervoor in aanmerking komt. Goede patiëntenvoorlichting en samen beslissen is daarom één van de voorwaarden die het Zorginstituut stelt aan zorgverzekeraars en zorgverleners bij het inkopen en aanbieden ervan.
Regeling Voorwaardelijke toelating
Via de regeling Voorwaardelijke toelating is AFT met externe weefselexpansie sinds 1 oktober 2015 al verzekerde zorg voor een beperkte groep vrouwen die meededen aan wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit en kosteneffectiviteit ervan. Tijdens de zogeheten BREAST-studie waaraan 191 vrouwen meededen, werd AFT vergeleken met de standaardborstreconstructie met siliconen implantaten. Volgens het Zorginstituut is met dit onderzoek het wetenschappelijk bewijs geleverd dat AFT een voldoende bewezen effectieve behandeling is voor vrouwen die door borstkanker een borstverwijdering hebben ondergaan of bij wie dat preventief is gebeurd. Daarmee voldoet AFT met externe weefselexpansie aan het wettelijk criterium stand van wetenschap en praktijk en blijft de behandeling na beëindiging van de Voorwaardelijke toelating, ook na 1 januari 2023 vergoed worden voor de omschreven doelgroep.
Voorwaarden en waarborgen voor passende zorg
Het Zorginstituut verbindt voorwaarden aan vergoeding om passende zorg voor patiënten te kunnen garanderen. De beroepsgroep van plastisch chirurgen heeft inmiddels samen met patiëntenvertegenwoordigers en zorgverzekeraars een waarborgendocument ontwikkeld. Daarin staan de afspraken om de zorg passend en doelmatig te leveren en om inzicht te geven in de kwaliteit van die zorg. Het gaat om de volgende afspraken:
- Selectiecriteria die waarborgen dat alleen vrouwen bij wie door borstkanker een borst is afgezet of ter preventie ervan, in aanmerking te komen voor AFT met externe weefselexpansie.
- Hoe en wanneer de beroepsgroep, patiëntenvereniging en zorgverzekeraars samen richtlijnen voor samen beslissen gaan ontwikkelen. Het doel is om vrouwen goed te informeren over de voor- en nadelen van AFT, zodat zij samen met hun behandelaar een weloverwogen keuze kunnen maken voor de best passende behandeling.
- Hoe en wanneer en trainingen en opleidingseisen worden ontwikkeld voor plastisch chirurgen om deze operatietechniek te mogen uitvoeren.
- Omdat nog onvoldoende duidelijk is wat het effect van AFT is op de kwaliteit van leven van vrouwen en ook of de zorg voldoende kosteneffectief is, is dataregistratie noodzakelijk om te kunnen monitoren en evalueren.
Over Zorginstituut Nederland
Iedereen die in Nederland woont of werkt is verplicht om een zorgverzekering te hebben. Zorginstituut Nederland is een overheidsorganisatie met als belangrijkste taak het samenstellen van het basispakket van de zorgverzekering. Hierbij maken we ingewikkelde, maar noodzakelijke keuzes om ervoor te zorgen dat iedereen in Nederland goede zorg kan krijgen. Nu en in de toekomst.