‘Opgesloten’ in een kerk kan de smartphone-verslaafde eindelijk een boek uitlezen

In een opwelling stapt Patries Casander zaterdagmiddag de Utrechtse Jacobikerk binnen. In de kerk krijgt ze thee van vrijwilligers en wordt ze uitgenodigd om een boek te lezen. Casander is een moeilijke lezer, maar besluit het een kans te geven. Een paar bladzijden doorbladeren in verloren uurtjes kan geen kwaad. Van een boekentafeltje pakt de zestiger het boek De Alchemist. Ze nestelt zich op een kerkbank en begint te lezen over de spirituele zoektocht vol speciale tekens die Coelho beschrijft. 

Na haar druppelen nog zo’n tien mensen de kerk binnen. Op Casander na allemaal twintigers en dertigers. De meeste hebben eigen boeken bij zich. Ze slaan ze open op de beklede banken onder de gewelven. De lezers vertegenwoordigen een stilte die past bij een kerk. Alleen wie zijn oren toelaat om verder dan de kerkmuren te gaan, hoort het stadsrumoer. Daar klinkt het hoge gebrom van langsscheurende scooters, het brallerig gelach van studenten, de toeters van auto’s.

Het is precies vanwege de hectiek van de stad dat  ViaJacobi deze silent reading party organiseert. De organisatie is gericht op twintigers en dertigers, een generatie stedelingen die steeds minder tijd neemt voor het opzoeken van stilte. “Om ons heen hoorden we van meer mensen dat ze het moeilijk vinden om zich thuis te verliezen in een boek”, zegt Marlies Kunst, projectcoördinator van de ‘community’ voor twintigers en dertigers die verbonden is aan de Jacobikerk. “Op deze manier willen we mensen weer laten voelen hoe fijn het is om je zonder prikkels te focussen, in dit geval op een boek.”

Twee uur lang niet op je smartphone

Het idee waaide over uit de Verenigde Staten. Daar vond het eerste zwijgzame leesfeestje al in 2009 plaats in Seattle. Sindsdien verspreidde het fenomeen zich over bibliotheken, koffietentjes en kroegen van New York tot Osnabrück. Ook de bibliotheken van Eindhoven en Geldermalsen waagde zich onlangs aan een leesmiddag in stilte. In de Utrechtse Jacobikerk is het de vierde editie.

Twee uur lang kijkt niemand op de smartphone. Op een van de voorste kerkbanken leest een man languit liggend op de groene bekleding. Helemaal achterin dwaalt dertiger Laura Sonderman een poosje af met haar gedachten uit haar boek van baksteenformaat. Ze staart wat voor zich uit en denkt na over persoonlijke beslommeringen. Het werkt bijna meditatief merkt ze.

“Ze noemen het een feestje, maar het leuke is dat het ook voor introverten geschikt is”, zegt Sonderman op de borrel na afloop. Het voelt alsof ze iets kan ondernemen zonder dat ze per se met andere mensen hoeft te praten. “En stiekem was het ook altijd al mijn droom om te lezen in een kerk. Nu mag dat gewoon.”

Casander is tegen haar verwachting in tot de borrel gebleven. “Door de stilte en de gezamenlijke ervaring bleef ik maar lezen.” Uiteindelijk las ze vrijwel het hele boek. Het voelt als een triomf. “Het lezen ging zo goed”, zegt ze met de pret nog in haar ogen. “Het lijkt wel alsof het een teken was dat ik hier naar binnen liep. Precies zoals Coelho beschrijft.”

Lees ook 

Meer Netflixen en minder lezen: is dat wel zo erg?

Het filosofisch elftal geeft antwoord.