Mentale verhalen: stress en studiedruk

Vincent was de oudste zoon van een gerespecteerde dominee. Zijn familie had hoge verwachtingen van zijn toekomst, dus hij stond onder druk om dingen goed te doen. Maar Vincent maakte zijn school niet af, en startte op zijn 16de als hulpje in de kunsthandel van een oom. Hij werkte in verschillende steden: Den Haag, Londen en Parijs. Toch paste de baan na een aantal jaar niet meer bij hem. Hij werd ontslagen en was kort onbetaald hulpdocent op een jongensschool in Engeland. Toen wilde hij dominee worden (zoals vader), en daarna werkte hij even als prediker tussen de arme mijnwerkers in België. Succes bleef uit, wat niet alleen voor stress zorgde bij Vincent, maar ook bij zijn familie. Sterker nog: zijn ouders schaamden zich soms voor hem, omdat hij zich niet gedroeg zoals mensen van hem verwachten.

In de 19de eeuw was er in Nederland sprake van een klassenmaatschappij. Je plek op de ‘sociale ladder’ bepaalde je aanzien. Als je hoog op de ladder stond, was omlaag gaan een schande. Je wilde natuurlijk het liefst omhoog. Dit betekende bijvoorbeeld dat je moest zorgen dat je een gerespecteerd beroep koos: vergelijkbaar met dat van je ouders, of béter. En natuurlijk moest je trouwen met iemand van dezelfde klasse, of hoger.

Vincent besloot pas op zijn 27ste kunstenaar te worden. Hij volgde geen opleiding daarvoor, maar leerde van andere kunstenaars en vooral door veel te oefenen. Vincent had geen andere baan en ontving elke maand geld van zijn jongere broer Theo. In ruil daarvoor stuurde hij hem zijn tekeningen en schilderijen. Hij hoopte dat Theo het geld later weer zou terugverdienen door de kunstwerken te verkopen.