Opkomende markten | China, India, Polen en Brazilië onder de loep

De opkomende markten van Polen, Brazilië, India en China vertegenwoordigen enkele van de meest dynamische en snelgroeiende economieën ter wereld, elk met unieke kenmerken, kansen en uitdagingen.

Polen wordt gekenmerkt door een gemengde economie en integratie in de EU en ondervindt uitdagingen op het gebied van demografie en arbeidsmigratie. Brazilië is afhankelijk van natuurlijke hulpbronnen en kampt met politieke volatiliteit en sociale ongelijkheid. India, met zijn enorme, jonge bevolking, leunt op een sterke dienstensector en richt zich op technologische innovatie ondanks hordes op het vlak van infrastructuur en onderwijs. En China is de tweede grootste wereldwijde economie, domineert in productie en export, maar heeft ook te maken met vergrijzing en de noodzaak van een duurzamer groeimodel.

Verschillen

Als je kijkt naar de aandelenrendementen, dan lopen deze ook flink uiteen (zie grafiek). En dan heb ik het alleen nog maar over vier landen, niet eens over de andere landen die in de opkomende markten-ETF’s zitten zoals Taiwan, Zuid-Korea, Saoedi-Arabië, Mexico, Zuid-Afrika, Indonesië en Thailand. De grote verschillen zijn voor mij het hoofdargument om niet in een brede opkomende markt-ETF te beleggen, maar de aantrekkelijkste opkomende landen eruit te pikken. 

Omzetontwikkeling

In 2007 kende de MSCI China de omzet per aandeel van HKD27,71 en in 2019 was dit opgelopen naar HKD58,04, een stijging van 109,4%. Voor de MSCI India ging het van INR336,05 naar INR748,03 (122,6%). Dit zijn enorme groeicijfers over een periode van twaalf jaar.

Aandelen uit China behaalden over deze periode een negatief rendement van 28% en die in India kwamen tot +23%. Deze rendementen vallen zwaar tegen in het licht van het tempo waarmee de beursgenoteerde bedrijven in deze landen hun omzetten lieten groeien. De verklaring is te vinden in de koers/winstverhoudingen. In 2007 waren die nog extreem hoog:  India had een k/w van 50 en China zat zelfs op 55. Aan het einde van de gemeten periode was de k/w van China gedaald tot 16 en die van India zelfs tot 14.

Vervolgens vond er een opvallende ontwikkeling plaats vanaf 2020. De koers/winstverhouding van India steeg met 100% tot 32 en die van China ging nog een keer met tientallen procenten naar beneden naar 10 (zie grafiek). De verdubbeling in India vertegenwoordigde een koersrendement van 153%, in China kwam een koersverlies van 30,3% op de borden. Op een termijn van 10  à 15 jaar is de belangrijkste drijfveer voor rendement de verandering van de koers/winstverhouding en niet de groei van de winst, zoals veel mensen denken.

India

De afgelopen jaren heb ik twee keer geadviseerd om een positie te nemen in de MSCI India, aan het begin van 2017 en begin 2021. Ik vind het groeiverhaal van India echt geweldig, maar voor de mooiste groeiverhalen kan nog altijd veel te veel worden betaald. Vanwege het prijskaartje breng ik het advies voor de iShares MSCI India UCITS ETF (IE00BZCQB185) terug van ‘kopen’ naar ‘houden’. Wat nog wel voor India pleit is de demografie (weinig ouderen en veel jongeren) en de geopolitiek. India is de leider van de onafhankelijke landen die zich niet willen uitspreken voor de Verenigde Staten of voor Rusland. Hierdoor profiteert het land van goedkope olie uit Rusland en krijgt het steun van de Verenigde Staten in hun strijd tegen China.  

China

Een koers-winstverhouding van 10 voor China is extreem laag. Mocht China uiteindelijk naar hetzelfde niveau als India gaan, dan levert dit een koersrendement op van 220%, plus nog de winstgroei. Maar in mijn beleggingsportefeuille is geen plaats voor gokken en gissen hoe het met China zal gaan aflopen. De mogelijkheid van een heel hoog rendement vind ik niet aantrekkelijk als er ook een kans is dat ik al mijn geld kwijt raak. 

Er zijn namelijk meerdere voorbeelden in de geschiedenis dat de waarde van een aandelenindex plotseling naar nul gaat. Dat gebeurde in Rusland tijdens de revolutie in 1917 en opnieuw in 2022. Russische aandelen hebben nog steeds waarde voor Russen, maar de westerlingen zijn allemaal onteigend. In China is de waarde van alle aandelen tijdens de maoïstische machtsovername in 1949 tot nul gedaald. Hoe groot is de kans dat in de komende tien jaar door geopolitieke escalaties opnieuw alle Chinese aandelen (voor zover in handen van investeerders in het Westen) waardeloos worden? Die kans schat ik in ieder geval hoger in dan 0% en dat soort risico’s wil ik met mijn eigen geld niet lopen. U adviseer ik om ook weg te blijven van Chinese aandelen.

Polen

Polen is net als China een extreem geval, de waardering is teruggelopen van 31 naar 10. Dat is maar een fractie boven Turkije, dat de laagste waardering van alle opkomende landen heeft (9,98). Maar voor Polen pleit haar positie in de Human Freedom Index op plek nummer 47. Ter vergelijk: Turkije staat op 128 en China op 149. Meer persoonlijke en economische vrijheden bieden veel meer bescherming voor de aandeelhouder. Beleggen in Polen vind ik om die reden aantrekkelijker dan beleggen in Turkije of China. De MSCI Polen heeft sinds 2019 een totaalrendement behaald van 0%. De omzetten van Poolse bedrijven zijn over deze periode gestegen met 37% en de winsten zijn opgelopen met 63%. Vroeg of laat zullen de koersen die omzet- en winststijgingen volgen.

De toekomst van Polen ziet er daarnaast goed uit. Het is een van de snelst groeiende economieën in Europa, met een hogere gemiddelde jaarlijkse groei dan veel van de gevestigde Europese landen. Polen is steeds meer geïntegreerd in de wereldhandel, met name als lid van de Europese Unie, wat de toegang tot andere markten heeft vergemakkelijkt. 

Niets lijkt Polen in de weg te staan om zich te ontpoppen tot een opkomend land met waarderingen die in de ontwikkelde wereld normaal zijn. De waardering van Europese aandelen is 20; het zou mij niet verbazen als Polen dit gat met Europese aandelen ergens in de komende tien jaar zal dichten. Dit is de reden dat iShares MSCI Polen UCITS ETF (ISIN:IE00B4M7GH52) op ‘kopen’ staat.

Brazilië

Brazilië dan, waar de koers-winstverhouding in iets meer dan drie jaar tijd gedaald is van 22 naar 14. Brazilië staat bekend als het land dat het meest profiteert van stijgende grondstoffenprijzen. Het levert producten als sojabonen, suikerriet, koffie, maïs, vlees en sinaasappels. Brazilië heeft ook grote reserves aan mineralen, waaronder ijzererts, bauxiet, nikkel, mangaan, goud, tin en bauxiet. Zoals bekend heeft het land ook aanzienlijke olie- en gasreserves, met name in offshore-gebieden. Het doel is om in 2030 de vierde olieproducent op de wereld te zijn  En dan is er nog hout. Brazilië heeft uitgestrekte bosgebieden met een verscheidenheid aan houtsoorten.

Sinds 2022 zitten grondstoffen in een berenmarkt en de Bloomberg Commodity Index is in die periode met 30% gedaald, het is dan ook veelzeggend dat over de maand december Brazilië $9 mrd meer heeft geïmporteerd dan geëxporteerd. Dit toont aan wat voor grootmacht Brazilië aan het worden is en dat ook zonder grondstoffen de economie goed draait. De iShares MSCI Brazil UCITS ETF (ISIN:DE000A0Q4R85) staat dan ook op ‘kopen’. 

Conclusie

De prestaties en potentie en uiteenlopende aandelenrendementen van China, India, Polen en Brazilië onderstrepen het belang van een gedegen analyse voorafgaand aan beleggingen in opkomende markten. India springt eruit met indrukwekkende groeicijfers en een sterke prestatie, terwijl China, ondanks zijn groei, beleggers teleurstelde met negatieve rendementen. Dit bewijst dat niet alleen groei, maar ook koers-winstverhoudingen cruciaal zijn voor succesvol beleggen. De fluctuaties in deze verhoudingen wijzen op het belang van timing en waardering bij het kiezen van beleggingen.

Polen en Brazilië, met hun relatief lage waarderingen en solide economische fundamenten, presenteren zich als aantrekkelijke kansen. Polen profiteert van zijn positie binnen de EU en Brazilië van zijn natuurlijke hulpbronnen en groeiende economische macht. Mijn advies is vooral om selectief te zijn: kies voor landen met solide fundamenten en aantrekkelijke waarderingen. De sleutel tot succes in opkomende markten ligt niet alleen in het herkennen van groei maar ook in het begrijpen van waarderingen en timing.

Polen en Brazilië staan op mijn lijst van aanbevolen beleggingen, terwijl ik voorzichtig blijf met China. Tegenover India ben ik terughoudender geworden, gezien de huidige waarderingen en demografische en geopolitieke overwegingen.

Ik heb een positie in de genoemde beleggingen in Polen en Brazilië.