Doek valt voor duizenden kantoren: geen energielabel, geen kantoor
Tien jaar hadden kantooreigenaren de tijd om hun bezit milieuvriendelijker te maken. Nu de deadline nadert, voldoet nog altijd een op de drie kantoren niet aan de plicht om tenminste energielabel C te scoren. En dat gaat hun ook niet meer lukken.
Staan er op nieuwjaarsdag plots 3 miljoen kantoorwerkers in de kou op de stoep te bikkelen. Ze komen hun werkplek niet meer binnen. Afgesloten door de overheid, omdat het gebouw niet over de juiste milieupapieren beschikt.
Een fantasie? Nee hoor. Over een kleine vijf maanden wordt het — in ieder geval op papier — realiteit. Op 1 januari 2023 moeten vrijwel alle kantoorgebouwen in Nederland over een energielabel beschikken waar ten minste een C op staat. Zo niet, dan mogen ze niet langer worden verhuurd en mogen we er niet langer meer in werken.
Op de drempel van die deadline ziet het er somber uit. Volgens de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) heeft nog maar 48 procent van de 65.000 kantoren een label C of beter. Gemeten naar oppervlak voldoet volgens vastgoedadviseur CBRE momenteel een derde van de Nederlandse kantoorvloeren niet; 21,5 miljoen vierkante meter ofwel drieduizend voetbalvelden.
Tien procent scoort lager dan een C, een kwart heeft helemaal geen label. Van die laatste groep, verwacht CBRE, is de helft slechter dan C. Maar dat is mogelijk te optimistisch. Bouwinstituut EIB denkt dat maar 30 procent van die labelloze kantoren een voldoende scoort.
Van de grote kantorensteden komt Utrecht het best uit de bus en ook Amsterdam, Haarlemmermeer (Schiphol) en Rotterdam doen het goed. In steden als Apeldoorn, Delft, Enschede Nijmegen en Zwolle moet nog meer dan de helft van de kantoren aan de bak. Rijswijk sluit de rij: daar beschikt maar 38 procent van de kantoren over de juiste papieren. Buiten de top 25 spant Hengelo de kroon. Maar zelfs op de Amsterdamse Zuidas, het duurste kantorengebied van Nederland, heeft nog altijd 20 procent van de kantoorvloer geen of een tekortschietend label.
,,Ik verwacht niet dat die achterstand de komende vijf maanden wordt ingelopen”, zegt Frank Verwoerd van CBRE. ,,Vaak is de wil er bij eigenaren wel, maar is het inmiddels te laat om nog investeringen te doen. Een fors deel van de kantoren zal niet voldoen.” Het gaat vooral om de wat kleinere gebouwen. ,,De kloof zit tussen professionele eigenaren en private vastgoedbezitters die hun pand bijvoorbeeld als pensioenvoorziening zien. Die zijn wat minder bezig met regels.”
Knelpunt
Eigenaren hebben voldoende tijd hebben gehad. ,,Het is al jaren bekend”, aldus Dick Reijman van Techniek Nederland, de brancheorganisatie van installatiebedrijven. ,,Helaas zijn veel kantooreigenaren en vastgoedbeheerders nog altijd niet in actie gekomen.” Dan zal het in veel gevallen ook niet meer lukken. ,,Het grootste knelpunt is de beschikbaarheid van adviseurs die energielabels verstrekken. Daar zijn er te weinig van om alle kantoren in korte tijd van een label te voorzien.”
Installateurs hebben simpelweg te weinig capaciteit om alle kantoorgebouwen aan te pakken
Daarnaast komen installatiebedrijven momenteel om in het werk. ,,Installateurs hebben simpelweg te weinig capaciteit om alle kantoorgebouwen aan te pakken. Onze leden zien de vraag naar verduurzamingsmaatregelen de laatste tijd wel stijgen, vooral bij eigenaren van grote gebouwen in de Randstad. De verduurzaming van kleinere kantoren in de rest van het land blijft echt achter.”
Bij aannemers is de boodschap al niet anders. ,,Het loopt voor een deel mis op het achterblijven van animo, gebrek aan bewustzijn en soms financieringsproblemen’” zegt Jelger Arnoldussen van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB). ,,Maar geld zou geen rol moeten spelen. Dit zijn meestal ‘geen-spijtinvesteringen’. De kosten zullen meestal niet al te hoog zijn. En energiebesparende maatregelen verdienen zich snel terug omdat de energierekening omlaag gaat.”
Veel eigenaren verkijken zich op de ingrepen. ,,Het is in veel gevallen eenvoudiger dan veel vastgoedbeheerders denken”, zegt Reijman van Techniek Nederland. ,,Met bijvoorbeeld led-verlichting en daglichtafhankelijke regeling, zonnepanelen, een hybride warmtepomp of spouwmuurisolatie is C vaak al binnen handbereik.”
Fors investeren
Voor bijna een kwart van de kantoren zonder label is ingrijpen ingewikkelder. Die moeten fors investeren in gevelisolatie, nieuwe daken en nieuwe installaties. ,,Veel vastgoedbezitters wachten tot een logisch moment, totdat er onderhoud moet worden gepleegd of als de installaties moeten worden vervangen", zegt Verwoerd van CBRE.
Dat komt ook doordat veel kantoorbezitters denken dat het wel mee zal vallen met de handhaving van de regels. ,,Maar zonder C-label is de kans levensgroot dat het pand niet meer verhuurd mag worden.”
De meeste gemeenten willen eerst het gesprek aangaan, nog niet de confrontatie
De vastgoedanalist verwacht, na een rondgang langs de grote kantoorgemeenten, niet dat die op 2 januari massaal kantoren zullen sluiten. ,,De meeste gemeenten willen eerst het gesprek aangaan, nog niet de confrontatie. Maar ik verwacht dat het in de loop van volgend jaar strikter zal worden.” Dan kunnen de ingrepen via dwangsommen tot 20.000 euro per dag, uitlopen op sluiting.
Risico's
Volgens Verwoerd moeten weifelende gebouweigenaren niet alleen op een boze overheid rekenen. ,,De risico’s zijn veel groter. Met een onduurzaam gebouw raak je huurders kwijt. We zien al dat grote bedrijven panden verlaten die niet aan hun milieunormen voldoen. En dat kantoren met een lage duurzaamheidsscore minder huur opbrengen.”
Dat blijkt ook uit leegstandscijfers. ,,Vooral gebouwen die energetisch slecht zijn, op minder gewilde plekken staan en al wat ouder zijn, staan in toenemende mate leeg of worden getransformeerd naar woningen. Alleen is op sommige plekken de kantorenmarkt zo krap dat ook onzuinige kantoren het nog relatief goed doen.”
Zelfs als alle kantoren alsnog aan de regels zouden voldoen, is het probleem niet opgelost. Energielabels gelden tien jaar en de voorschriften zijn twee jaar geleden een stuk strenger geworden. Van de gebouwen die nu een C scoren, dreigt twee derde de komende jaren bij de verplichte herijking alsnog door de mand te vallen.
De redactie van het AD is in een monument gevestigd waarvoor geen energielabel verplicht is.
Zoals de waard is...
Dezelfde overheid die de labelregels stelt, controleert en handhaaft heeft zelf nog heel wat werk te verrichten. Ruim 10 procent van de Nederlandse overheidsgebouwen scoort slechter dan C en bijna 40 procent beschikt nog nog helemaal niet over het verplichte label.
Zo is volgens vastgoedadviseur Colliers 60 procent van de Nederlandse politiebureaus en brandweerkazernes en 40 procent van de Nederlandse gemeentehuizen nog niet op peil en moet het Rijksvastgoedbedrijf voor een derde van zijn bezit aan de bak.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Inflatie daalt in april weer iets, kosten stegen met 2,7 procent
-
PREMIUMbelastingaangifte
Lukt het niet om vóór 1 mei belastingaangifte te doen? Zo vraag je uitstel aan
Over zeven dagen moet je inkomstenbelasting binnen zijn. Ben je ziek of heb je meer tijd nodig voor je administratie? Dan kun je uitstel aanvragen. Maar hoe doe je dat precies? Wij helpen je op weg. Vandaag: hoe vraag je uitstel aan? -
Vakantiegeld in aantocht, maar verschillen zijn groot: wat kun jij dit jaar verwachten?
Werkend Nederland wacht met smart op het loonstrookje van volgende maand. Dan wordt namelijk het vakantiegeld weer uitbetaald. De toeslag valt dit jaar voor de een gunstiger uit dan voor de ander. Zo krijgen parttimers aanzienlijk meer vakantiegeld, terwijl de hoogste inkomens flink inleveren. Dat heeft salarisverwerker ADP uitgerekend. -
PREMIUMGeldflaters
Mandy gaf 150 euro uit om haar balkon op te fleuren: ‘Nu zit ik met bakken vol halfdode planten’
Mandy Schouten (31) wilde met 150 euro aan tulpenbollen, aarde en plantenpotten haar balkon opleuken, maar niets kwam uit. Iedereen maakt weleens een fout waar kleine of soms grote financiële gevolgen aan kleven. In deze reeks vertellen mensen over hun geldflater. -
133
Verborgen camera ontmaskert verpleegkundigen: meerdere medewerkers op staande voet ontslagen na diefstal
Het HagaZiekenhuis in Den Haag heeft eerder dit jaar meerdere verpleegkundigen ontslagen vanwege diefstal van medicijnen. Het ziekenhuis ontdekte de weggenomen middelen op de afdeling verloskunde met behulp van een verborgen camera. Uit onvrede over hoe het ziekenhuis de kwestie heeft aangepakt, zouden nog eens vijf collega’s ontslag hebben genomen.Den Haag
-
PREMIUM
Hidde (40) vond baan als fietsenmaker niet uitdagend genoeg, zijn carrièreswitch bleek een gouden greep
Haarlem, Scheveningen -
-
-
Meer privacy op WhatsApp: voortaan kun je je online-status verbergen en langer berichten wissen
Chat-app WhatsApp wordt op meerdere fronten aangepast om de privacy van gebruikers beter te waarborgen. Zo kun je verbergen dat je online bent en langer je berichten verwijderen. -
PREMIUM37
Trombose kan levensgevaarlijk zijn: dit zijn mogelijke tekenen volgens de arts
Trombose is een veel voorkomende aandoening: gemiddeld treft het ieder uur elf Nederlanders. Onbekendheid met de symptomen zorgt er soms voor dat trombose pas laat wordt herkend, en dat kan fataal zijn. Wat is trombose precies? Wat zijn de tekenen? En wanneer loop je risico om het te krijgen? Trombosespecialist Saskia Middeldorp legt het uit.
-
PREMIUM21
Flink is nog de enige flitsbezorger: ‘Klanten boeit het het niet of bezorging binnen 10 of 30 minuten is’
-
PREMIUM
Van 30 naar 70 euro per gram: de sterke groei van goud en wat dit betekent voor jouw portemonnee
De goudprijs stijgt ontzettend hard en verbreekt iedere keer zijn eigen record. Is dit een gouden moment voor particuliere beleggers om in te stappen? Zo ja, hoe doe je dat dan? Beleggingsexperts Karel Mercx en Arend Jan Velsink geven antwoord op de belangrijkste vragen. ,,Een heleboel centrale banken zijn op dit moment echt goud aan het hamsteren.” -
-
PREMIUMhuisarts vertelt
Tom (27) heeft een nieuwe vriendin en plots spelen zijn prikkelbare darmen weer op