Blog geschreven door Janneke van den Besten – van Ravenswaaij

Op 13 en 14 oktober heb ik samen met onze directeur Debby Weijers, deelgenomen aan de vijfde editie van de TPI Helpathon. Debby heeft flink wat ervaring met het organiseren en bijwonen van helpathons, maar ik had nog nooit een helpathon meegemaakt en was daarom erg benieuwd. In mijn blog lees je hoe het was én of we onderzoekers Diederik en Rick (proefdiervrij) vooruit hebben kunnen helpen.

Debby Weijers

Oplossingen op het vlak van proefdiervrije innovaties

Toen ik hoorde over de helpathons, was natuurlijk allereerst mijn vraag: wat is dit precies? Debby licht toe: “Het gaat hier specifiek om de TPI Helpathon, die is helemaal gericht op het bedenken van oplossingen op het vlak van proefdiervrije innovaties. De TPI Helpathon is één van de initiatieven vanuit het (overheids)programma voor versnelling van de Transitie naar Proefdiervrije Innovatie (TPI). Door middel van de helpathon gaan onderzoekers, die werken aan een wetenschappelijke onderzoeksvraag waar meestal proefdieren voor gebruikt worden, op zoek naar proefdiervrije en mensgerichte oplossingen voor hun vraag. Want waarom dieren gebruiken om een medicijn voor de mens te vinden?”

Je hoeft geen expert te zijn voor de helpathon

Een helpathon helpt onderzoekers om out-of-the-box te denken. Door middel van een helpathon wordt de denkkracht gebundeld van bijvoorbeeld patiënten, burgers, zorgprofessionals, onderzoekers, financiers en beleidsmakers. “Dat klopt helemaal”, zegt Debby. “Je hoeft dus zelf niet per definitie een expert te zijn over het onderwerp waar de hulpvraag over gaat. Een helpathon duurt vaak 24 uur, en je bent vaak ’s avonds ook bezig met het onderwerp, zodat je je als groep helemaal stort op het onderwerp, zonder afleiding.”

Onmogelijk? Of nog geen oplossing gevonden?

De TPI Helpathon begon op 13 oktober met een toelichting door twee onderzoekers over hun onderzoeksvraag. Diederik Kuster is een wetenschapper die onderzoek doet naar een ziekte waarbij de hartspier abnormaal dik wordt (hypertrofische cardiomyopathie). Het onderzoeken van deze ziekte lijkt nog niet mogelijk zonder dierproeven. Of zou dit toch mogelijk zijn?

Rick Meijer is een wetenschapper die bij muizen en bij mensen onderzoekt of een essentieel aminozuur, leucine (te vinden in o.a. noten en zuivel), een negatief effect heeft op de bloedsomloop in spieren én op het ontwikkelen van diabetes (door verminderde bloedsomloop kan insuline ook minder goed opgenomen worden). Het onderzoeken hiervan lijkt ook nog niet mogelijk zonder dierproeven. Of zou uit de helpathon blijken dat dit toch wel mogelijk is?

helpathon on_mogelijk

En toen ineens: meer ideeën dan tijd

Na de toelichting van de onderzoekers hebben alle deelnemers zich eerst voorgesteld. Het was een mooie diverse groep met mensen met een biologische of medische achtergrond, maar ook met bijvoorbeeld een communicatie-achtergrond. Vervolgens hebben we als deelnemers met elkaar agendapunten bedacht voor de helpathon. Daarna zijn we in (digitale) break-out rooms uit elkaar gegaan om deze punten te bespreken en hier kwamen al potentiële proefdiervrije oplossingen uit naar voren. Opties zoals organoids, organen-op-chips, computermodellen en unieke samenwerkingen zijn besproken.

Tijdens de avondsessies hebben we onze creatieve kant aangesproken. We hebben de ideeën die we eerder hadden besproken in gedachten gehouden, maar stelden ons een wereld voor, bijvoorbeeld over 30 jaar, waarin eigenlijk alles mogelijk is. Daar kwamen mooie ideeën uit voort, zoals een pick&mix organoid hotel waarin je als onderzoeker elke organoid die je wilt kunt onderzoeken en met elkaar kunt combineren. Of het idee van een digitale tweeling als hologram, die je laat zien hoe het gaat met je lichaam, en of je misschien een nieuw orgaan moet bestellen bij ‘Amazorgan’.

Potje scrabble

De volgende dag zijn we verder gegaan en hebben we onze potentiële oplossingen en creatieve toekomstidealen ingezet om concrete oplossingen te bedenken voor de onderzoeken van Diederik en Rick. Maar we moesten die oplossingen wel presenteren op een creatieve manier! Een groepje presenteerde het gebruik van orgaan-op-een-chip door middel van een potje scrabble. Elk volgend woord dat werd aangelegd, liet een volgende stap in dit proces zien. En de bedenkers van het organoid pick&mix hotel hadden dit idee verder uitgewerkt. En lieten ons met behulp van foto’s alle verdiepingen van dit hotel zien, en wat de onderzoekers allemaal in dit hotel kunnen doen.

Succes verder Rick en Diederik!

Het was een bijzonder leerzame, energieke en interessante helpathon, die eindigde met een aantal zeer inspirerende presentaties met nieuwe ideeën en concepten om Rick en Diederik verder te helpen met hun onderzoeken!

De grootste les die ik zelf heb geleerd is dat het belangrijk is om met een creatieve blik naar de wetenschap te kijken. En dat het belangrijk is om dromen te hebben over de toekomst van wetenschap, die misschien al sneller realiteit worden dan we denken.

Wil jij zelf ook bijdragen aan een helpathon? Of heb je een onderzoek die je proefdiervrij wil aanpakken, maar niet uitkomt? Hier vind je meer informatie!

Quote rondje tpi helpathon logo