ANIMOWANA HISTORIA BEZ HISTERII
Jury 15 – 19 lat

Nie bójmy się historii! Uczmy się jej i wyciągajmy wnioski, bo jak dobrze wiemy, historia kołem się toczy… Historia jako przedmiot w szkole nie należy jednak do tych najbardziej lubianych. Najlepiej widać to po ilości osób, które decydują się zdawać ją na maturze. Niestety często jest też wykorzystywana i wykrzywiana dla doraźnych politycznych celów. Na szczęście ostatnimi czasy, choćby za sprawą takich produkcji dostępnych na YT jak HISTORIA BEZ CENZURY, zaczęła być odkłamywana, a co więcej zdobywać fanów zwłaszcza wśród młodych. Także film animowany postanowił pójść w sukurs dobrej tendencji i podejmować tematy związane m.in. z II wojną światową, które w obecnych czasach stały się boleśnie aktualne. Na szczęście dla widzów i dla samej historii, filmy te w końcu zaczęły być sztuką, a nie topornym wykładem ilustrowanym ruszającymi się elementami obrazu. Świetnym przykładem tej „nowej fali” w podejściu do historii są niezwykłe filmy zebrane w programie o prowokacyjnym tytule ANIMOWANA HISTORIA BEZ HISTERII.

49 385 (2023, 08:00), Helena Stańczyk, PWSFTviT w Łodzi
BEZSENNOŚĆ JUTKI (2023, 17:20), Maria Görlich-Opyd, EGoFILM
KAPRAL WOJTEK (Polska/Wielka Brytania 2023, 27:49), Iain Gardner, Filmograf sp. z o.o.
MAGDA (2022, 09:07), Adela Kaczmarek-Siwińska, Letko
ZDĄŻYĆ PRZED PANEM BOGIEM (2023, 18:46), Artur Mikulski, Muzeum Polin/Hi Story

***

49 385 (2023, 08:00), Helena Stańczyk, PWSFTviT w Łodzi

Wojna to nie tylko wielkie bitwy, ale przede wszystkim małe, codzienne potyczki milionów dotkniętych nią ludzi. Babcia Zosia wie to z pierwszej ręki. Z niezwykłym dystansem i poczuciem humoru opowiada o trudnościach wojennej i obozowej rzeczywistości, których doświadczyła jako młoda dziewczyna. Film poza nakreśleniem historii, przedstawia przede wszystkim niezwykłą osobę o wyjątkowym charakterze, jaką jest babcia Zosia. W animacji użyto nagrań głosowych zarejestrowanych podczas rodzinnego spotkania autorki filmu.

Helena Stańczyk jest studentką III roku Animacji i efektów specjalnych w Łódzkiej Szkole FIlmowej. Jest absolwentką Państwowego LIceum Sztuk Plastycznych w Warszawie na specjalizacji Realizacje Intermedialne. Animacją zainteresowała się w wieku 13 lat podczas Legnickiej Akademii FIlmowej – Warsztatów Filmu Animowanego, na które jeździ co roku – początkowo jako uczestniczka, a obecnie by pomagać dzieciom i młodzieży tworzyć ich własne filmy.

LAUREATKA WYRÓŻNIENIENIA IV MIEJSCA NA O!PLA 2019 ZA ZREALIZOWANY W LEGNICKIEJ AKADEMII FILMOWEJ 2017 SEZON OTWARTY(OFF & GO!)

***

BEZSENNOŚĆ JUTKI (2023, 17:20), Maria Görlich-Opyd, EGoFILM

Jutka, spolonizowana Żydówka, mieszkająca z ciotką i dziadkiem w Litzmannstadt Ghetto, próbuje być dzielna. Mimo braku rodziców i grozy otaczającej ją rzeczywistości stara się patrzeć na świat optymistycznie. Żyje z dnia na dzień, a wytchnienie znajduje w zabawach z innymi dziećmi i udomowionym gawronem, w opowieściach dziadka oraz w przyjaźni z polską dziewczynką mieszkającą po drugiej stronie muru.

Maria Görlich-Opyd urodziła się w 1981 roku w Krakowie. Ukończyła Wydział Grafiki na Akademii Sztuk Pięknych w Pracowni Filmu Animowanego prof. Jerzego Kuci. Jej debiutem filmowym był film „Haiku”.

***

KAPRAL WOJTEK (Polska/Wielka Brytania 2023, 27:49), Iain Gardner, Filmograf sp. z o.o.

Scenariusz filmu oparty jest na prawdziwych wydarzeniach z okresu II wojny światowej. Tytułowy niedźwiedź Wojtek był maskotką II Korpusu Armii generała Władysława Andersa. Niedźwiadek został przygarnięty w Iranie, tam, gdzie rozpoczął się szlak bojowy Polaków wypuszczonych z sowieckich łagrów. Przemierzył wraz z polskimi żołnierzami szlak z Iranu przez Irak, Syrię, Palestynę, Egipt, Włochy aż do Wielkiej Brytanii. Podczas działań pod Monte Cassino pomagał żołnierzom w noszeniu ciężkich skrzyń z amunicją artyleryjską. Z tego powodu symbolem 22 Kampanii stał się właśnie niedźwiedź z pociskiem w łapach. Po wojnie Wojtek trafił do edynburskiego zoo. Od 2015 roku jego pomnik stoi w samym sercu miasta, w parku przy Princes Street w cieniu edynburskiego zamku. Historia tego niezwykłego misia do dziś zadziwia cały świat.

Iain Gardner obronił tytuł magistra w Royal College of Art na kierunku reżyserii animacji w 1996 roku. Uzyskał też tytuł naukowy na wydziale grafiki The Glasgow School of Art w 1993 roku. Mieszka w Edynburgu, gdzie od lat pracuje jako reżyser animowanych filmów artystycznych i reklam. Jego ostatni ukończony film „The Tannery” znalazł się na długiej liście oscarowej w 2015 roku. Za swoje osiągnięcia został uhonorowany nagrodą Fundacji McLaren w 2014 roku. Od początku kariery interesuje go animacja klasyczna, to jak była wykonywana dawniej i jak dziś można jej nadać nowoczesny charakter. Duży wpływ na jego gust wywarła praca w TVC studio w Londynie, gdzie powstały takie klasyki kina animowanego jak „Żółta łódź podwodna” czy „The Snowman”. Koproducentami jego dwóch filmów „The Tannery” oraz „Canterbury tales” była telewizja BBC.

***

MAGDA (2022, 09:07), Adela Kaczmarek-Siwińska, Letko

Podhale, Polska, zima 1939. Magda (15 l.) jest znakomitą narciarką. Dołącza do polskiego ruchu oporu i pomaga, przewożąc dokumenty i uciekinierów przez góry na Słowację. Pewnego dnia dowiaduje się, że grupa 23 pilotów pilnie potrzebuje przekroczyć granicę, bo depcze im po piętach gestapo. Wymyśla ryzykowny plan zwabienia nazistów na swoją drogę, pozwalając pilotom przejść niezauważonym. Niestety nazistowscy żołnierze to także doświadczeni narciarze, którzy potrafią strzelać i przeładowywać broń podczas jazdy na pełnych obrotach. Magda musi zaryzykować, gdy wyrusza do lasu, pędząc przez śnieg.

Adela Kaczmarek-Siwińska, absolwentka Wydziału Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Za swój film dyplomowy „Zatoka” (2008), zrealizowany w Pracowni Filmu Animowanego Profesora Jerzego Kuci, otrzymała Nagrodę Specjalną na Ogólnopolskim Festiwalu Autorskich Filmów Animowanych w Krakowie. Zadebiutowała animowaną miniaturą „Słońce w pełni” (2012). Uczestniczka warsztatów POLSKA.DOC, w ramach których zrealizowała film „O rządach miłości”.

LAUREATKA ZŁOTEGO TOBOŁKA O!PLA 2014 ZA FILM O RZĄDACH MIŁOŚCI (Kategoria Producencka)

***

ZDĄŻYĆ PRZED PANEM BOGIEM (2023, 18:46), Artur Mikulski, Muzeum Polin/Hi Story

Akcja filmu toczy się w trzech płaszczyznach czasowych – w okresie II wojny światowej, gdzie poznajemy losy młodego Marka Edelmana; w latach 60. XX wieku, kiedy to rozwija się jego kariera lekarska w Łodzi, i wreszcie w latach 70. XX wieku – w czasie rozmów pomiędzy bohaterem a Hanną Krall opisanych w reportażu. Poszukiwanie odpowiedzi na najważniejsze pytania stawiane nam zarówno przez Reporterkę, jak i samego Edelmana jest osią przewodnią spajającą poszczególne wątki opowieści. Podobnie jak czerwona nić…

Grupa artystyczna Hi Story specjalizuje się w tworzeniu przyjaznych odbiorcom treści edukacyjnych. Prace Hi Story tworzą elementy wystaw największych polskich placówek muzealnych, w tym wystawy stałej Muzeum Żydów Polskich POLIN, Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku czy Morskiego Centrum Nauki w Szczecinie. Hi Story szczególnie dobrze odnajduje się w materiałach skierowanych do dzieci i młodzieży, regularnie wygrywając konkursy na tworzenie materiałów edukacyjnych. Film „Zdążyć przed panem Bogiem” powstał w ramach akcji „Żonkile” organizowanej przez muzeum POLIN i miał premierę w 80. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim.

***